Σκέψεις για το Ενιαίο μισθολόγιο

Γράφει ο Νίκος Μπέκης*

Το τελευταίο διάστημα εντείνονται οι διαρροές, οι παντοειδείς φήμες, τα διάφορα σενάρια, ου μην αλλά, και οι «προτάσεις» για την δομή και το περιεχόμενο του ΕΝΙΑΙΟΥ ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΟΥ, που ετοιμάζει η κυβέρνηση για τους δημόσιους υπαλλήλους, άρα και για εμάς τους εκπαιδευτικούς.
Εμείς, παραβλέποντας τις φήμες και τα σενάρια(ίσως, ενδεικτικά, αναφέρουμε ένα δικό μας), βασιζόμενοι στη λογική και χρησιμοποιώντας τα μέχρι στιγμής δεδομένα, θα εκφράσουμε ορισμένες σκέψεις για το κυοφορούμενο μισθολόγιο, όχι μόνο για να διαλύσουμε διάφορες αυταπάτες περί αυξήσεων στους χαμηλόμισθους (βλέπε εκπαιδευτικούς), ούτε για να δείξουμε ότι δεν τρώμε κουτόχορτο, αλλά, κυρίως, για να φανεί μια βαθύτερη πλευρά και ουσία του συστήματος αμοιβών της μισθωτής εργασίας, ιδιαίτερα στο δημόσιο, άσχετης ακόμα και με την κρίση ή και με την ΤΡΟΙΚΑ.
Ας ξεκινήσουμε απ’ το επίθετο «ενιαίο», που συνοδεύει το σχεδιαζόμενο νομοσχέδιο, τονίζοντας πως ούτε ενιαίο είναι, ούτε βέβαια στοχεύει «να άρει τις μισθολογικές  ανισότητες στο…………

δημόσιο», όπως διατείνεται η κυβέρνηση. Και αυτό γιατί, πολύ α λά, έχει αποκλειστεί εξαρχής η ένταξη σ’ αυτό μιας μεγάλης, πολύ μεγάλης μάλιστα, μερίδας δημοσίων υπαλλήλων. Όταν ετοιμάζεις ένα μισθολόγιο, υποτίθεται ενιαίο και εξαιρείς απ’ αυτό ολόκληρες κατηγορίες υπαλλήλων, τότε  κοροϊδεύεις τον κόσμο. Κοροϊδεύεις, ιδιαίτερα, αυτούς που θέλεις να πλήξεις! Και για να μιλήσουμε συγκεκριμένα, απ’ το νέο μισθολόγιο εξαιρούνται οι δικαστικοί, οι στρατιωτικοί, οι πανεπιστημιακοί, οι αστυνομικοί, οι εφοριακοί, οι υπάλληλοι της Βουλής και πολλοί άλλοι, τόσοι ώστε το επίθετο «ενιαίο» να προκαλεί γέλιο ή οργή ανάλογα! Ποιοι μένουν; Κάποιοι λίγοι υπάλληλοι άλλων υπουργείων και η μεγάλη, πραγματικά μεγάλη αριθμητικά, μάζα των εκπαιδευτικών.
Αυτοί θα πληγούν και μάλιστα καίρια, αν δεν αντιδράσουν μαζικά και δυναμικά.Υποτίθεται ότι σ’ ένα αστικό κράτος δικαίου (ωραίο οξύμωρο σχήμα), ισχύουν κάποια συμβατικώς αντικειμενικά κριτήρια αμοιβών όπως, π.χ. το επίπεδο πτυχίου, ο χρόνος για την απόκτησή του, η όποια εξειδίκευση, τα επιπλέον τυπικά προσόντα, οι ώρες εργασίας, οι συνθήκες της κ.τ.λ.. κι όχι η άκρως υποκειμενική, αντιεπιστημονική, άδικη, ακόμα και ρατσιστική άποψη, περί της σπουδαιότητας ή μεγαλύτερης  χρησιμότητας μιας εργασίας έναντι κάποιας άλλης. Όμως αυτή τη θεωρητική αντίληψη δεν την είδαμε ποτέ στην πράξη, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε κανένα αστικό κράτος. Και αυτό γιατί κανένα κράτος, και πολύ περισσότερο ένα αστικό κράτος, δε μπορεί να είναι δίκαιο απ’ την ίδια του τη φύση! Ως εκ τούτου πάντα θα διαφοροποιεί τις αμοιβές ευνοώντας όσους το στηρίζουν, όσους και όποιους χρησιμοποιεί, όσους κατέχουν νευραλγικές θέσεις στο μηχανισμό εξουσίας (απ’ την καταστολή έως την προπαγάνδα) ή ελέγχουν τη ροή του χρήματος.

Οι θεωρητικές διακηρύξεις, όπως π.χ. ίση αμοιβή για ίση εργασία ή ίδια αμοιβή για ίδια τυπικά προσόντα, ποτέ δεν έχουν εφαρμοστεί στην πράξη, από καμιά κυβέρνηση, παρόλο που πολλές κυβερνήσεις, κατά καιρούς, θέσπισαν ενιαία, κλαδικά ειδικά και πάει λέγοντας, μισθολόγια. Κι αν κάποιες φορές, κάτω απ’ την πίεση του κινήματος, ψηφίστηκαν και εφαρμόστηκαν κάποιες ευνοϊκές ρυθμίσεις για τους «παρίες» του δημοσίου, δηλαδή εμάς, πολύ γρήγορα αυτές υπονομεύτηκαν, αλλοιώθηκαν ή πάρθηκαν πίσω με άλλους τρόπους για να αποκατασταθεί η «τάξη» στο σύστημα των αμοιβών. Είναι αδύνατον σε μια διαφοροποιημένη (βλέπε ταξική) κοινωνία να υπάρχει ενιαία, αδιαφοροποίητη αμοιβή εργασίας. Δικαστικοί, στρατιωτικοί, αστυνομικοί, φοροεισπράκτορες, διευθυντικά στελέχη, ανώτατο ιερατείο, πάντα είχαν και θα έχουν, σε τέτοιες κοινωνίες, τη μερίδα του λέοντος.

Ας θυμηθούμε λίγο το 1996, κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ πάλι, υπουργός παιδείας Αρσένης, προηγήθηκε μια προπαγάνδα περί ανάγκης αποκατάστασης των αδικιών του τότε ενιαίου, όπως καλή ώρα τώρα, μισθολογίου και όταν ψηφίστηκε τελικά, διαπιστώθηκαν εμφανέστατες μειώσεις στους μισθούς των καθηγητών! Και χρειάστηκαν 45 ημέρες απεργίας (που δημιούργησε πληγές στον κλάδο), για να τις ανατρέψουμε και να πετύχουμε και κάποιες αυξήσεις. Και τότε, σημειωτέον, δεν υπήρχε ούτε κρίση, ούτε ΤΡΟΙΚΑ!

Έστω, θα μπορούσε να αντιτείνει κάποιος καλόπιστος, δεν είναι ακριβώς ενιαίο, αλλά θα άρει κάποιες αδικίες, που «βγάζουν μάτι» ή τουλάχιστον, δεν θα θίξει εμάς τους χαμηλόμισθους. Επειδή αυτή τη θέση ακριβώς θέλει να περάσει η κυβέρνηση, αξίζει να τη δούμε λίγο αναλυτικά: Αρχικά να πούμε ότι τις αδικίες που υπάρχουν και είναι όντως πολλές, τις δημιούργησαν οι ίδιοι του ΠΑΣΟΚ και οι όμοιοί τους της Ν.Δ. Τώρα, ξαφνικά, ανακάλυψαν την αδικία και θέλουν να επανορθώσουν; Εδώ και έναν χρόνο παίρνουν μέτρα, που μονίμως πλήττουν τους μισθωτούς, μέτρα που και οι ίδιοι, όταν πιέζονται και για να εκτονώσουν καταστάσεις, αναγνωρίζουν ότι είναι άδικα, τώρα με το ενιαίο μισθολόγιο, θα ενεργήσουν δίκαια; Αφού ξέρουν, από δικές τους μελέτες δημοσιευμένες, ότι οι εκπαιδευτικοί είναι οι πλέον χαμηλόμισθοι του δημοσίου, γιατί έχουν στη λίστα των υπό κατάργηση επιδομάτων, το εξωδιδακτικής απασχόλησης;

Και κάτι ακόμα:

 Όλοι ξέρουν πως η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί απέναντι στα μεγάλα αφεντικά να περικόψει κάποια δις απ’ τη μισθοδοσία των δημοσίων υπαλλήλων. Από πού, λοιπόν, θα τα πάρει; Απ’ τους λίγους υψηλόμισθους, που τους έχει εξάλλου ανάγκη, γιατί σ’ αυτούς στηρίζεται ή απ’ τους πολλούς χαμηλόμισθους, που όχι μόνο δεν είναι άμεσα αναγκαίοι, αλλά ενίοτε ίσως και επικίνδυνοι επειδή μορφώνουν τους αυριανούς πολίτες;

Παρόλα αυτά, καταλήγοντας γι’ αυτό το ψευτοενιαίο μισθολόγιο, που θα «εξορθολογήσει» τάχα τους μισθούς, να πούμε πως μπορεί να έχουμε αυξήσεις! Με ποιόν τρόπο; Θα ενσωματώσουν ένα μικρό μέρος του επιδόματος εξωδιδακτικής απασχόλησης στον βασικό μισθό, θα καταργήσουν το μεγαλύτερο μέρος του, η κυβέρνηση θα πει και οι εφημερίδες της, μαζί με τα παπαγαλάκια στις τηλεοράσεις ότι αύξησε τους μισθούς των εκπαιδευτικών, ενώ εμείς θα τρέχουμε να αποδείξουμε ότι δεν είμαστε ελέφαντες!

Πως σας φαίνεται το σενάριο;

Νίκος Μπέκης

* Πρόεδρος ΕΛΜΕ Ημαθίας