Το τέλος του Δημόσιου Πανεπιστημίου

 του Παναγιώτη Σωτήρη

 Oι εξαγγελίες Διαμαντοπούλου και Παπανδρέου στην περιβόητη «συνάντηση εργασίας» στους Δελφούς σηματοδοτούν της έναρξη της μεγαλύτερης πολεμικής επιχείρησης ενάντια στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο. Εκμεταλλευόμενοι τη συνθήκη «έκτακτης ανάγκης» που έχει επιβληθεί με το Μνημόνιο, επιδιώκουν να ανατρέψουν οτιδήποτε όρισε την ανώτατη εκπαίδευση στον τόπο μας και να εμπεδώσουν μια ακραία εκδοχή επιχειρηματικής εμπορευματοποιημένης κατάρτισης. Η παρουσία στη συνάντηση εργασίας του Πορτογάλου Υπουργού Επιστήμης, Τεχνολογίας και Ανώτατης Εκπαίδευσης, ενός πραγματικού «εκπαιδευτικού δολοφόνου» που σχεδίασε την πλήρη εφαρμογή της «Διαδικασίας της Μπολόνια» στην Πορτογαλία, κάθε άλλο παρά τυχαία ήταν.

Η εικόνα του μελλοντικού πανεπιστημίου που σκιαγράφησε η Διαμαντοπούλου ήταν εφιαλτική. Η πάγια κρατική χρηματοδότηση θα αντικατασταθεί από το περιβόητο «κουπόνι» (voucher) του φοιτητή και τα πανεπιστήμια θα διαγκωνίζονται για την προσέλκυση φοιτητών για να μην χρεοκοπήσουν, ενώ με αυτό τον τρόπο ανοίγει και ο δρόμος για την επιβολή διδάκτρων. Στο όνομα της αυτοτέλειας τα ΑΕΙ θα εξωθηθούν στην άγρα χορηγών και στην αναγκαστική εμπορευματοποίηση των παροχών τους. Η χρηματοδότηση θα εξαρτάται από μηχανισμούς τιμωρητικής αξιολόγησης με βάση αγοραία κριτήρια. Κάθε έννοια αυτοδιοίκησης και ακαδημαϊκής αυτοτέλειας των ΑΕΙ θα αναιρεθεί.
Οι σύγκλητοι θα υποκατασταθούν από «συμβούλια διοίκησης» με εκπροσώπους των επιχειρήσεων και διορισμένους μάνατζερ, ενώ κάθε είδους συμμετοχή στη διοίκηση των φοιτητών και του μεγαλύτερου μέρους των διδασκόντων θα καταργηθεί. Με τις υποχρεωτικές συγχωνεύσεις ΑΕΙ και τον περιβόητο «εκπαιδευτικό Καλλικράτη» θα δούμε μαζικές καταργήσεις τμημάτων και συρρίκνωση ιδρυμάτων.
Η μετάβαση από τα τμήματα στις Σχολές θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη ρευστοποίηση των πτυχίων και πλήρη αποσύνδεση ακαδημαϊκών τίτλων και επαγγελματικών δικαιωμάτων. Τα προγράμματα σπουδών θα «πιστοποιούνται» από ιδιωτικές εταιρείες οδηγώντας σε ακραίες μορφές τυποποίησης και ιδεολογικής αποστείρωσης. Οι αλλαγές στο σύστημα εξετάσεων και τους ρυθμούς σπουδών θα οδηγήσουν σε μαζικές διαγραφές φοιτητών. Η ζωντανή διδασκαλία και ο διάλογος μέσα στο αμφιθέατρο θα υποκατασταθεί από τα πακέτα «εκπαιδευτικού λογισμικού».

Εάν εφαρμοστούν αυτά τα μέτρα, τότε θα μιλάμε για το τέλος του Δημόσιου Πανεπιστημίου, για την αναίρεση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα του, για την πλήρη ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, για την αποστείρωση από κάθε κινηματική δράση, για την υπονόμευση του εργασιακού μέλλοντος των φοιτητών, για τον υποχρεωτικό εξοστρακισμό της κριτικής επιστημονικής σκέψης και του ριζοσπαστικού στοχασμού.

Η συμπόρευση όλων των πρυτανικών αρχών με την κυβερνητική πολιτική, η ανοιχτή συναίνεση της ηγεσίας της ΠΟΣΔΕΠ στον πυρήνα των μεταρρυθμίσεων, η επιμελώς καλλιεργημένη εχθρότητα προς τις κινητοποιήσεις, οι αυταπάτες όσων από την πανεπιστημιακή αριστερά θεώρησαν ότι το μείζον είναι οι «θετικές προτάσεις» και η εκκαθάριση της προηγούμενης αγωνιστικής ηγεσίας της ΠΟΣΔΕΠ, τροφοδότησαν, δυστυχώς, την αλαζονεία της κυβέρνησης.

Απέναντι σε μια πρόκληση τέτοιου μεγέθους όσοι επιμένουν να αγωνίζονται για μια δημόσια ανώτατη εκπαίδευση που να αντιστοιχεί στις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας και τις διεκδικήσεις των κοινωνικών κινημάτων δεν έχουν άλλο δρόμο από αυτό την καθολική σύγκρουση με την επίθεση στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο.

Η συγκρότηση μαχητικού αγωνιστικού μετώπου πανεπιστημιακών, φοιτητών, εργαζομένων στο πανεπιστήμιο, η κλιμάκωση των κινητοποιήσεων, η εμπιστοσύνη στη δημοκρατία των γενικών συνελεύσεων, η συμμαχία με το υπόλοιπο εκπαιδευτικό κίνημα και τους εργαζομένους μπορούν να κάνουν αυτή τη σύγκρουση νικηφόρα. Το οφείλουμε, ως αναπόδραστο ηθικό χρέος, σε όσους αγωνίστηκαν εδώ και πολλές δεκαετίες για τη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση.